Terug naar de vorige index
Vitamine C: wees er snel bij
door Bjorn Angerra
Gezonde voeding staat tegenwoordig enorm in de belangstelling. Hierbij gaat het om
niet teveel (vet, suikers, alcohol) en niet te weinig (vezels, vitamines). Verse groente
en vers fruit vormen daarom een belangrijk bestanddeel van een gezonde voeding.
Dat, in combinatie met voldoende beweging, zou ons moeten beschermen tegen
allerlei ziekten zoals obesitas, suikerziekte en hart- en vaatziekten.
Anti-oxidant
Vitamine C is een van de bekendste vitaminen. Het functioneert als een zogenaamde
anti-oxidant; dat betekent dat het in staat is om schadelijke vrije radicalen te
neutraliseren. Deze vrije radicalen kunnen kanker veroorzaken, omdat ze zeer
gemakkelijk reacties aangaan met bijvoorbeeld het DNA en daardoor ontregeling van
de celdeling veroorzaken. Het proces van menselijke veroudering wordt voor een
belangrijk deel verklaard doordat de celdeling langzamerhand wordt stopgezet. Als de
celdeling onbeperkt voortgang zou vinden, zouden de mensen een leeftijd van naar
schatting 130 tot 150 jaar bereiken.
De meeste anti-oxidanten kunnen radicalen onschadelijk maken door een reactie
ermee aan te gaan. Anti-oxidanten worden tegenwoordig aan veel etenswaren
toegevoegd om bederf door zuurstof tegen te gaan.
Vers fruit is een belangrijke bron van vitaminen. De ene fruitsoort is echter de andere
niet: zo bevat bijvoorbeeld een sinaasappel meer vitamine C dan een appel. Mogelijk
heeft dit te maken met het klimaat waar deze vruchten oorspronkelijk vandaan komen.
Citrusvruchten komen uit tropische, dus warmere, streken. Bij hogere temperaturen
verloopt bederf sneller, zodat vruchten uit warmere streken zich moeten ‘wapenen’
met meer anti-oxidanten –vitamine C dus.
Minstens 6 jaar ouder
Als we deze gegevens combineren, is het duidelijk dat we onze levensduur kunnen
verlengen. Linus Pauling, die in 1954 de Nobelprijs voor scheikunde ontving en in
1962 de Nobelprijs voor de vrede, heeft zich hiervoor ook zeer ingespannen voor zijn
dood. Het is verstandig om op jeugdige leeftijd bijvoorbeeld veel citroenen en
grapefruits te eten. Inmiddels heeft aan de universiteit van Ljubljana (Slovenië) met
Europese subsidie een onderzoek plaatsgevonden waarbij mensen van 61 tot 65 jaar
een verse noot in hun sok droegen. Men heeft berekend dat het voor 83 procent
waarschijnlijk is dat zij minstens 6 jaar ouder zouden zijn als ze een mango hadden
gebruikt.
Wees er dan snel bij
Zoals gezegd: vitamine C gaat een reactie aan met zuurstof en gaat zo bederf tegen.
Hierbij wordt de vitamine zelf echter verbruikt. Als een bepaalde hoeveelheid
vitamine C lang wordt blootgesteld aan zuurstof, dan zal deze hoeveelheid uiteindelijk
helemaal verdwijnen. Dat is de reden waarom vers fruit een bron van vitamine C is,
en ‘oud fruit’ in veel mindere mate. Mocht je dus een glaasje versgeperst
sinaasappelsap voor je hebben staan, wees er dan snel bij!
Vers sap, the best there is
Als laatste nog dit: een oude volkswijsheid zegt dat je vers sap niet te lang moet laten
staan, omdat anders de vitaminen eruit verdampen. Zoals zoveel volkswijsheden zit
ook hier een kern van waarheid in. De snelheid waarmee iets verdampt, hangt
namelijk af van het concentratieverschil tussen twee fasen (in dit geval het sap en de
lucht). Vers sap bevat veel meer vitaminen dan de lucht daarboven; daar is immers
zuurstof aanwezig, en zoals we hebben gezien zorgt dat voor de afbraak van
vitaminen. Dit effect wordt nog eens versterkt wanneer de luchtlaag boven een glas
regelmatig wordt ververst, zoals door tocht. Dit leidt ertoe dat de verdampte
vitaminen snel worden afgevoerd, en er ‘nieuwe’ lucht voor in de plaats komt die
weer nieuwe vitaminen kan opnemen. Als je vervolgens bedenkt dat oude huizen veel
tochtiger waren dan de moderne nieuwbouwhuizen, dan is die oude volkswijsheid zo
gek nog niet!
---einde(12-05-2011)---
Terug naar de vorige index
|